Problemy z uzyskaniem na czas świadczeń alimentacyjnych na utrzymanie dzieci i rodziny zwykle poprzedzają założenie sprawy rozwodowej lub separacyjnej.
Spór z małżonkiem, symptomy rozpadu pożycia skutkują koniecznością wcześniejszego założenia sprawy o alimenty w Sądzie Rejonowym.
Decyzja o samym wniesieniu pozwu rozwodowego jest odkładana na dalszy okres lub przeciwnie rodzic sprawujący opiekę nad dzieckiem nie zamierza takiej sprawy w ogóle zakładać, lecz musi się liczyć z tym, że to drugi małżonek wniesie sprawę o rozwód lub separację.
Często sprawa o alimenty jest już na dużym etapie zaawansowania, gdy pojawia się pozew o rozwód. Zdarza się nawet w przedmiocie alimentów zapadł już Wyrok Sądu I instancji, choć sprawa jeszcze nie została prawomocnie ukończona.
W wyroku rozwodowym obowiązkowe orzeczenie o alimentach
W Wyroku rozwodowym Sąd z urzędu orzeka m. in. o alimentach na wspólne małoletnie dzieci stron, z tym, że, jak łatwo zauważyć Wyrok taki może zapaść nawet po kilku latach od wniesienia pozwu o rozwód, wyrzeczenie w przedmiocie alimentów jest częścią składową całej sentencji Wyroku rozwodowego i obejmuje alimenty na przyszłość począwszy od prawomocności Wyroku.
Osobne sprawy o alimenty i rozwód nie mogą się toczyć jednocześnie
Dualizm postępowań o alimenty ustawodawca uznał za niepożądany i rozstrzygnął, co dzieje się z wcześniej wszczętą sprawą o alimenty w chwili wniesienia powództwa o rozwód.
Sprawa o alimenty wszczęta po rozwodzie
W czasie trwania procesu o rozwód nie może być wszczęta odrębna sprawa o zaspokojenie potrzeb rodziny i o alimenty pomiędzy małżonkami albo pomiędzy nimi a ich wspólnymi małoletnimi dziećmi co do świadczeń za okres od wytoczenia powództwa o rozwód. Pozew lub wniosek o zabezpieczenie powództwa w takiej sprawie sąd przekaże sądowi, w którym toczy się sprawa o rozwód, w celu rozstrzygnięcia.
Sprawa o alimenty wszczęta przed rozwodem
Postępowanie w sprawie o zaspokojenie potrzeb rodziny lub alimenty, wszczęte przed wytoczeniem powództwa o rozwód, ulega z urzędu zawieszeniu z chwilą wytoczenia takiego powództwa co do świadczeń za okres od jego wytoczenia. Z chwilą wydania w sprawie o rozwód orzeczenia o obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny wstrzymuje się także z mocy prawa wykonanie nieprawomocnych orzeczeń o obowiązku świadczeń, wydanych w poprzednio wszczętej sprawie, za okres od wytoczenia powództwa o rozwód.
Podjęcie postępowania w sprawie o alimenty po rozwodzie
Zawieszone postępowanie podejmuje się z mocy prawa po prawomocnym zakończeniu sprawy rozwodowej, w zakresie którego nie objął Wyrok rozwodowy. W pozostałym zakresie postępowanie podlega umorzeniu.
Gdyby powództwo o rozwód zostało prawomocnie oddalone, to w Wyroku kończącym postępowanie rozwodowe nie będzie żadnego orzeczenia o alimentach, co oznacza, że sąd rodzinny mógłby w dotychczasowym zakresie rozpoznawać sprawę o alimenty.
Sprawa o alimenty co do świadczeń za okres do wytoczenia powództwa o rozwód
W zakresie obejmującym okres do wytoczenia powództwa o rozwód teoretycznie nie ma zakazu, aby nadal toczyła się sprawa o alimenty. W praktyce jednak niewiele się dzieje w takich sprawach albo mówiąc bardziej elegancko sprawa sobie „ spoczywa” zwłaszcza, że zwykle chodzi o kilka miesięcznych rat alimentacyjnych. Sąd Rejonowy w praktyce czeka na całościowe rozstrzygnięcie w rozwodzie i powraca do tematu pozwu o alimenty wszczętego wcześniej dopiero po Wyroku w sprawie rozwodowej. Wtedy w zależności od rozstrzygnięcia w rozwodzie, rozstrzyga o świadczeniach w okresie od wytoczenia powództwa o rozwód w zakresie którego nie objął Wyrok rozwodowy. W pozostałym zakresie postępowanie podlega umorzeniu. Dodatkowo wydaje rozstrzygnięcie właśnie o alimentach za okres do wytoczenia powództwa o rozwód. W praktyce Sąd Rejonowy ma wtedy także na względzie wysokość kwot rat alimentacyjnych ustalonych przez Sąd Okręgowy w postępowaniem rozwodowym.
Zabezpieczenie powództwa w przedmiocie alimentów w rozwodzie.
Jak wyżej wskazałam Wyrok rozwodowy obejmuje alimenty tylko po jego prawomocności, nie obejmuje alimentów za okres wsteczny.
Mamy więc taką sytuację, w której sprawa o alimenty nie może się już toczyć równolegle, a trudno czekać z alimentami często kilka lat aż zapadnie i uprawomocni się Wyrok rozwodowy.
Jak więc można doprowadzić do uzyskania tytułu egzekucyjnego za okres od wytoczenia powództwa o rozwód do prawomocności Wyroku?
Można to zrobić tylko składając wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez zasądzenie określonej kwoty alimentów na czas procesu.
Ważne jest, aby taki wniosek był poprawnie sporządzony, gdyż ewentualne braki w tym zakresie mogą skutkować odmową wydania zabezpieczenia, a co za tym idzie niemożnością przymusowego ściągnięcia alimentów w drodze egzekucji. W sporządzeniu tego rodzaju pisma może pomóc adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym.
Adwokat rozwód Kraków – Małgorzata Tokarz